Column ‘Verzoeking’

Bestuurslid Jan van der Kolk deelde een bespiegeling met de bestuursleden van Kairos-Sabeel Nederland. We publiceren zijn woorden graag als column.

Goede vrienden,

Deze week las ik bij Bonhoeffer over de verzoekingen van Jezus door de satan/vijand. Bonhoeffer wijst in zijn commentaar op ‘valse vragen’. De satan zegt in de woestijn: Áls je de Zoon van God bent, dan…’ Hij erkent, dat Jezus de Zoon van God is maar wil dat tegelijkertijd in twijfel brengen door Jezus te suggereren daarvoor een teken te vragen.

In het denken hierover werd bij mij het inzicht versterkt dat er in onze samenleving – en kerk – vele valse vragen worden gesteld.

Je wilt vluchtelingen opvangen – ‘Maar je kunt toch niet iedereen opvangen?’ En onze premier zegt vervolgens dat hij pas tevreden is als er 0 uitgenodigde vluchtelingen naar ons land komen. Niet omdat de oorzaken zijn weggenomen.

Je wilt opkomen voor de rechten van Palestijnen – ‘Maar de Joden hebben toch recht op een veilig huis?’ Of: ‘Maar God heeft het land toch aan de Joden beloofd?’ Daarmee komen de fundamentele rechten van Palestijnen niet meer in beeld. ‘Maar de Palestijnen willen toch de Joden de zee in drijven?’

In alle gevallen word je meteen op afstand gezet, want je moet in discussie over onzinredeneringen. Wie beweert dat je alle vluchtelingen van de wereld moet opvangen? ‘Nee, hoeveel dan wel? En zijn de meesten geen economische vluchtelingen? En er zitten toch ook terroristen onder?’ Je moet dus het volstrekt verkeerde gesprek voeren als je in deze valse vraag trapt.

In het geval van de Palestijnen moet je eerst erkennen dat Joden uiteraard een veilig huis nodig hebben, en dat het land Palestina daarvoor dé plek is. En dat het Israël is dat illegaal land bezet en rechten schendt. En de vraag van de Palestijnen is daarom minder belangrijk.

En zo zijn er voortdurend, op veel terreinen, valse vragen en die leiden gemakkelijk tot valse antwoorden. Het doorzien van zulke ‘verzoekingen’ is van groot belang bij groeiend populisme, maar ook in de kerken.

Jan van der Kolk