Jeremy Milgrom: ‘Gaza: volgen we Mozes of Aaron?’

In zijn ‘Dvar Torah’ (Torah verkondiging) naar de ‘Parashat Korach’ (lezinggedeelte deze week over Korach) waarschuwt Rabbijn Jeremy Milgrom ons voor de immoraliteit van de collectieve straf en herinnert hij ons aan onze verantwoordelijkheid om vrede na te jagen in een tijd waarin oorlog en verschrikkelijk lijden om de hoek op de loer liggen.

Een oud woestijnverhaal

Een oud woestijnverhaal: het leiderschap van Mozes wordt bedreigd, God zorgt voor een wonder dat de zondaars doodt en Aaron pleit voor het redden van mensenlevens. Deze week lezen we (Numeri 16-18) over Korach en zijn rebellerende bende, God herstelt de orde, Mozes behoudt zijn leiderschap en Aaron zijn priesterschap. Bekende thema’s – de Exodus uit Egypte, de episode van het Gouden Kalf. Hoe nauwkeuriger we naar de tekst kijken, hoe minder we die kunnen accepteren: Mozes is een toornige tiran, ondersteund door de God van de macht; democratische vraagtekens die worden gesteld bij die macht, worden onderdrukt met geweld; en onschuldige levens gaan ten onder in collectieve straf. (Ik hou van Aarons voorbede die de plaag stopte die duizenden doodde).

Joodse moraal

Regelmatige lezers van deze column zijn zich ervan bewust dat de joodse moraal zich heeft ontwikkeld vanaf Bijbelse tijden, door de rabbijnse periode heen tot in de moderne tijd. Dus in de kwestie van collectieve straf doet de post-biblische Midrash (vgl. exegese) de moeite om ons te informeren dat de vrouw van Korach een actieve rol speelde in de opstand en dus niet minder schuldig was dan de rest van de bende en vertelt de Bijbel ons zelf, dat Korach’s kinderen de episode hebben overleefd (Numeri 26:10, misschien om de titels van veel Psalmen waarin Bnai Korach wordt genoemd, te verklaren). Maar de collectieve straf vindt op dit moment vlak voor onze ogen plaats, en het is de taak van deze column en deze organisatie (Rabbi’s for Human Rights) om ervoor te zorgen dat die niet uit het oog en daarmee uit het hart verdwijnt.

Stroomonderbrekingen als collectieve straf

Vorige week sloten we aan bij het protest van andere Israëlische mensenrechtenorganisaties tegen de beslissing van de Israëlische regering om de toch al onvoldoende levering van elektriciteit aan het belegerde Gaza verder te beperken. Het lokale en internationale publiek heeft er nauwelijks om gejammerd, nauwelijks een verrassing aangezien we in staat van oorlog zijn met Hamas, en misschien kunnen we ze zo wel uit hun macht ontzetten. Vandaag zijn deze grootschalige stroomonderbrekingen begonnen, waardoor het leven van 321 patiënten met taaislijmziekte – de meeste van hen zijn kinderen – wordt bedreigd, hun ventilatoren niet meer werken door de elektriciteitscrisis en hun antibiotica en andere medicijnen al onvoldoende of niet beschikbaar zijn. Gebrek aan medicijnen en andere vitale goederen, zo wordt gezegd, brengt ook de behandeling van honderden kankerpatiënten en 240 baby’s met ontwikkelingsproblemen in gevaar (Bradley Burston, Haaretz). Behalve het levensgevaar voor de meest kwetsbaren is er de uitgesproken kans dat deze maatregelen zullen leiden tot weer een ronde raketaanvallen, en dan weer tot vergelding met duizenden burgerslachtoffers, tienduizenden gewonden en honderdduizenden daklozen tot gevolg. We hebben dat eerder gezien, elke twee of drie jaar weer.

We hebben een geweldloze aardbeving nodig

We hebben een wonder nodig, niet minder spectaculair dan dat van de lezing van deze week, een geweldloze aardbeving die de grondslag van onze zelfvoldaanheid zal schudden, die de wraakzucht tegenover de medemens zal vervangen door barmhartigheid. Hiervoor moeten we volgelingen willen zijn van ons rolmodel Aaron, die van vrede hield en vrede heeft nagestreefd, die alle schepselen van God liefhad in de geest van de Torah van het leven. Moge God met ons zijn.

Rabbi Jeremy Milgrom is lid van Rabbis for Human Rights (Rabbijnen voor mensenrechten)

Bron: http://rhr.org.il/eng/2017/06/weekly-parasha-miracle-really-need/

Foto: Al Jazeera English – War in Gaza 023, CC BY-SA 2.0