Promotie Gied ten Berge

Op 12 juni 2020 promoveerde Gied ten Berge aan de Tilburg University op het proefschrift: Het Palestijnse ‘Kom en zie’-initiatief in cultuurwetenschappelijk en historisch-theologisch perspectief. De promotieplechtigheid vond plaats in de Aula van Tilburg University. In verband met de corona-maatregelen geschiedde de verdediging vanuit de dependance van de School of Catholic Theology van de Tilburg University in Utrecht. Dit gebeurt vanuit een kleine studio via een beeldscherm.

De promotieplechtigheid is hier terug te kijken.

Over de inhoud van het promotieonderzoek het volgende:

Palestijnse christenen bleven de afgelopen decennia teveel uit beeld bij religieus gemotiveerde toeristen naar ‘het Land’. De financiële opbrengsten van pelgrimages en toerisme kwamen bovendien eenzijdig in Israël terecht. Om die reden deden christelijke Palestijnen onder het motto ‘Kom en zie’ in 2009 een door de Wereldraad van Kerken gesteunde oproep aan geloofsgenoten om naar hun land te blijven pelgrimeren en dat te doen met een christelijke boodschap ‘van vrede, liefde en verzoening’.

In dit boek biedt Gied ten Berge, na een eerdere casestudy, een reflectie op dit nieuwe fenomeen. Met oog voor vragen rondom ‘religie’ en ‘politiek’ onderzoekt hij de verhouding tussen het oude, religieuze pelgrimage fenomeen en een modern, sociaal-cultureel fenomeen als toerisme.

Hij belicht varianten van reizen naar ‘het Land’ aan de hand van theorieën uit de culturele en sociale wetenschappen en van recente ‘pelgrimsstudies’. Ten Berge laat zien hoe een christelijk fenomeen als ‘Kom en zie’ past binnen bredere ontwikkelingen van ‘pelgrimeren met een missie’, maar ook van responsible tourism. Met aandacht voor de historische en theologische gelaagdheid van het pelgrimeren, worden verschillende ‘motieven’ – ‘patronen’ evenals ‘beweegredenen’ – voor pelgrimeren sinds het ontstaan van het christendom uit het jodendom opgespoord. Zijdelings brengt hij ook vernieuwingen er sprake in het denken onder (jonge) moslims in Gaza, voor wie een tocht naar Al Quds (Jeruzalem)  nagenoeg een ‘forbidden pilgrimage’ is.

De auteur besluit met een aanzet voor een contextuele, oecumenische theologie van het pelgrimeren naar ‘het Land’ die zowel rekening houdt met de vertwijfeling van christelijke Palestijnse bewoners over hun situatie, als met ‘Kom en zie’-pelgrims die zich meervoudig verbonden voelen met ‘het Land’ en zijn bewoners.

Gied ten Berge (1948) voltooide in 1973 in Leiden zijn studie Westerse Sociologie . Hij vervulde van 1977 tot 2008 diverse functies binnen het Interkerkelijk Vredesberaad (IKV) en Pax Christi Nederland. Hij nam in samenwerking met het Arabic Educational Institute het initiatief tot het organiseren van en begeleiden van zogeheten ‘Solidariteitspelgrimages’. Na zijn pensioen in 2008 voltooide hij in 2011 cum laude de Master ‘Wereldreligies in confrontatie en dialoog’. Zijn MA thesis verscheen als boek onder de titel ‘Land van mensen. Christenen, joden en moslims tussen confrontatie en dialoog’ (Nijmegen 2011). In 2013 ging hij als onderzoeker mee met een ‘Kom en zie’ reis. Op basis daarvan publiceerde hij een boek ‘Kom en zie!’ Nieuwe pelgrims in het Heilige Land. (Nijmegen 2016). In 2010 was hij medeoprichter van Kairos Palestina Nederland dat in 2016 fuseerde met de sinds 2006 bestaande Nederlandse afdeling van het Sabeel Ecumenical Liberation Theology Center in Jerusalem. Van 2010 tot 2018 was hij voorzitter van het Steuncomité Israëlische Vredes- en Mensenrechtenorganisaties (SIVMO).

Het proefschrift is hier te koop. Ook recensie-exemplaren kunnen hier worden aangevraagd.

Zowel het Nederlands Dagblad als het Reformatorisch Dagblad besteden aandacht aan Gieds promotie.

​​