Toine van Teeffelen: ‘Het leven gaat door’

De gezichten van de scouts staan ernstig. Soms breekt plotseling een bevrijdende lach door wanneer vrienden of familieleden worden herkend. Veel inwoners van Bethlehem komen naar buiten om de optocht de dag voor de Kerst mee te maken. De marcherende jongeren, waaronder Tamer, spelen drums en doedelzakken (de laatste van imperialistische komaf) in de nauwe oude straatjes van Bethlehem. Zij gaan vooraf aan de apostolische administrateur – de zetel van de Rooms-katholieke patriarch is voor het moment vacant. Het kerkhoofd wandelt door de straten en schudt handen in plaats van dat hij in de auto blijft zitten zoals vroeger het gebruik was. Bethlehem is hoe dan ook veel te vol met auto’s.

Een groep jonge vrouwen passeert in traditionele Palestijnse klederdracht; een initiatief van Maha Saca, directeur van het Palestinian Heritage Center. Langs de route staan verscheidene spandoeken met: “Jeruzalem zal altijd de eeuwige hoofdstad van Palestina zijn.”

De volgende dag gaan we met Mary’s familie uit Parijs en Canada, die hier op Kerst- en Nieuwjaarsbezoek zijn, naar de kerk. Na een nacht zware regenval schijnt de zon vrolijk door de glas-in-loodramen. De aartsbisschop vertelt de gelovigen dat hij zich bewust is van de discussies over de gepastheid van vieringen in deze tijd van rouw en protest in de schjaduw van de verklaring van Trump over Jeruzalem. We moeten ons echter ook bewust zijn, zegt hij, dat de boodschap van de geboorte van Jezus er een is van vrede, een rechtvaardige vrede. Met andere woorden: de vieringen zijn een relevant antwoord op de huidige politieke situatie.

De atmosfeer in het voorhof van de kerk is na de mis ontspannen en hartelijk. Mensen vertellen elkaar “koel sane intoe salmien”: laat elk jaar vreedzaam voor je zijn. Mary blijft wat langer om de hand te schudden van de apostolische administrateur.

In de volgende dagen gaat de familie naar Jeruzalem on rond te wandelen en een drankje te gebruiken in een gelegenheid zoals de American Colony die gelegen is langs de drukke Saleh el-Din hoofdstraat in Oost-Jeruzalem. Volgens CNN ligt het in de bedoeling van de Israëlische regering om de naam van die straat te veranderen in “Donald J. Trump Straat.” Een toekomstig Israëlisch treinstation in de buurt van de Westelijke Muur (klaagmuur) zou ook naar hem worden vernoemd.

Wanneer we door het Bethlehem-Jeruzalem checkpoint heen wandelen wordt een soldaat wakker wanneer ik hem vertel dat mijn jas vastzit in het röntgenapparaat. “Plaats een mandje erachter,” schreeuwt hij plotseling wanneer ik niet onmiddellijk begrijp wat hij wilde zeggen.

Op een andere dag komen Mary, Jara en Tamer en onze familie aan bij een Poort naar de Haram al-Sharif in Jeruzalem, het Islamitische gebied waar de Rotskoepel en de Al-Aqsa moskee zijn gevestigd. Twee Israelische soldaten bewaken de poort. Ze spreken vloeiend Arabisch en vragen naar de religie van de bezoekers. In het verleden werd het Palestijnen, waaronder christenen, toegestaan om de Haram al-Sharif te bezoeken via andere poorten en op andere tijden dan voor buitenlandse bezoekers gelden. Een soldaat test of Jara, Tamer en de Parijse familie Arabisch spreken.

Dan raadpleegt de tweede soldaat een vertegenwoordiger van de waqf [islamitisch gezag]. Het is niet duidelijk wie beslist maar uiteindelijk wordt aan de christelijk Palestijnse bezoekers geen toestemming gegeven de Haram al-Sharif te betreden. Mary legt zich er niet bij neer. Ze zegt dat zoals het moslims wordt toegestaan om de Geboortekerk in Bethlehem te bezoeken, christelijke Palestijnen de Haram al-Sharif moeten kunnen bezoeken. “Het zijn jullie die ons verdelen, niet wij!” De soldaat: “Eerst dacht ik erover om je toestemming te geven, maar nadat je dit hebt gezegd, kom je er zeker niet in. Ga terug.”

In een notendop zien we twee centrale Israëlische tactieken om een sfeer van onderdanigheid te bewaren: fragmentatie en demonstreren wie de baas is.

Op oudejaarsavond halen sommige Palestijnse jongeren decoraties weg uit de officiële Kerstboom in Ramallah, kennelijk om christenen te laten merken dat het nu geen tijd is voor vieringen. Mary en onze familie uit Parijs zijn het er niet mee eens. Het door laten gaan van religieuze vieringen is op zichzelf een statement van verzet. “Existence is resistance,” zoals de slogan zegt.

Ooit vertelde een moslimse Palestijnse politicus, bevraagd over deze kwestie, dat hij gewend was in de ochtend een begrafenis te bezoeken en in de middag een bruiloft – of er nu Intifada was of niet. Het leven moet verder.

http://www.palestine-family.net/index.php?nav=5-15&cid=6&did=9360&pageflip=1